Cồn Thực Phẩm

Ứng dụng của cồn thực phẩm trong đời sống

Cồn thực phẩm được sử dụng rộng rãi trong cuộc sống cũng như trong sản xuất.

Trong ngành thực phẩm và đồ uống

• Sản xuất đồ uống có cồn: Là thành phần chính trong rượu, bia, rượu vang, whisky, vodka và các loại cocktail. Ethanol được tạo ra từ quá trình lên men và chưng cất.
• Chiết xuất hương liệu: Dùng để chiết xuất tinh dầu và hương liệu tự nhiên (như vani, quế, bạc hà) để sử dụng trong bánh kẹo, kem, hoặc nước giải khát.
• Bảo quản thực phẩm: Ethanol có thể được dùng như chất bảo quản tự nhiên trong một số sản phẩm như trái cây ngâm, mứt, hoặc bánh ngọt, giúp kéo dài thời gian sử dụng.
• Làm dung môi: Hòa tan các chất tạo màu, tạo mùi trong sản xuất thực phẩm.

Trong y tế và chăm sóc sức khỏe

• Khử trùng: Ethanol thực phẩm ở nồng độ 60 – 70% được dùng làm dung dịch sát khuẩn tay, lau chùi bề mặt thiết bị y tế, hoặc làm nước rửa tay an toàn.
• Sản xuất thuốc: Dùng làm dung môi trong bào chế một số loại thuốc, siro ho, hoặc cồn thuốc (như cồn iodine, cồn xoa bóp).
• Ứng dụng tại nhà: Ngâm thảo dược (như gừng, sả) để tạo cồn thuốc dân gian chữa đau nhức hoặc cảm lạnh.

Trong mỹ phẩm và chăm sóc cá nhân

• Sản xuất nước hoa: Ethanol thực phẩm là dung môi chính để hòa tan tinh dầu thơm, tạo ra nước hoa hoặc xịt khử mùi.
• Nước súc miệng: Thành phần trong một số loại nước súc miệng nhờ khả năng diệt khuẩn và làm sạch.
• Sản phẩm chăm sóc da: Dùng trong toner, sữa rửa mặt hoặc dung dịch tẩy trang để làm sạch và sát khuẩn nhẹ.

Trong đời sống hàng ngày

• Làm nhiên liệu sạch: Ethanol thực phẩm đôi khi được dùng trong các loại đèn cồn hoặc bếp cồn nhỏ gọn (như trong cắm trại), vì nó cháy sạch, không tạo khói độc.
• Tẩy rửa tại nhà: Dùng để lau chùi kính, bề mặt bếp, hoặc loại bỏ vết bẩn cứng đầu (như keo dán) một cách an toàn.
• Ứng dụng sáng tạo: Một số người dùng ethanol để tự làm nến thơm, xịt phòng, hoặc các sản phẩm thủ công khác. 

Trong công nghiệp thực phẩm

• Sản xuất giấm: Ethanol thực phẩm được oxy hóa bởi vi khuẩn acetic để tạo ra giấm ăn.
• Chế biến thực phẩm: Dùng trong các công đoạn như làm khô hoa quả, sản xuất gelatin, hoặc xử lý bề mặt thực phẩm để diệt khuẩn.

Nguy cơ gây hại nếu lạm dụng cồn thực phẩm

Nếu sử dụng cồn thực phẩm vượt quá hàm lượng quy định thì chúng sẽ gây hại cho sức khỏe và có thể gây tử vong nếu ở nồng độ quá cao:

• Cồn ảnh hưởng đến chức năng não bộ và hệ thần kinh, gây ức chế và làm chậm quá trình dẫn truyền thần kinh. Khi uống rượu sẽ tạo cảm giác hưng phấn, giảm sự tập trung. Đồng thời lạm dụng cồn khiến trí nhớ suy giảm, thị lực kém, dễ bị kích động…
• Nếu uống rượu quá nhiều sẽ làm tổn thương gan, gây suy gan, xơ gan.
• Rượu được hấp thụ qua đường tiêu hóa có thể trực tiếp ngấm vào máu. Khi nồng độ cồn trong máu từ 0,4% trở lên có thể gây tử vong, từ 0,3-0,4 % làm hôn mê và sẽ gây say xỉn khi nồng độ cồn trong máu là 0,1%.

Lưu ý khi sử dụng và bảo quản cồn thực phẩm

Lưu ý khi sử dụng

• Sử dụng cồn thực phẩm với hàm lượng đúng theo tiêu chuẩn quy định.
• Không pha trực tiếp cồn thực phẩm để uống.
• Khi tiếp xúc trực tiếp với cồn thực phẩm cần được trang bị quần áo bảo hộ, khẩu trang, găng tay, kính mắt.
• Nếu vô tình cồn thực phẩm dính vào mắt cần rửa ngay với nước sạch. Nếu vô tình nuốt phải cần đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế để xử lý.
• Khi xảy ra sự cố cháy, cần dập lửa bằng bọt CO2, bọt phun sương, bột; tuyệt đối không sử dụng nước.

Điều kiện bảo quản

• Lưu trữ cồn thực phẩm trong các thùng phuy kín, chuyên dụng có nắp đậy vì cồn dễ bay hơi.
• Bảo quản tại nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp, tránh xa các nguồn nhiệt lớn, hóa chất, thiết bị dễ gây cháy nổ.