Những điều cần biết về rượu cồn Methanol

Cồn công nghiệp có nhiều loại và được sử dụng rộng rãi trong các ngành sản xuất công nghiệp và đời sống xã hội. Tuy nhiên, hiện nay do mục đích lợi nhuận, cồn Methanol dùng trong sản xuất còn được dùng thay thế cho cồn thực phẩm Ethanol. Đặc biệt trong chế biến rượu, rượu Methanol đã xuất hiện trên thị trường và gây ra nhiều hệ lụy trong những năm gần đây.


Theo các chuyên gia y tế thì không thể chỉ dựa vào cảm quan thông thường để  phân biệt loại rượu chứa cồn thực phẩm Ethanol và rượu chứa cồn Methanol. Nếu chỉ nhìn bằng mắt hay ngửi, nếm thì khó có thể phân biệt rượu nấu thông thường và rượu chứa cồn độc hại. Vì vậy, việc cảnh giác với những loại rượu giá siêu rẻ, không nhãn mác bán tràn lan cần được người dân đề cao.
Tình trạng ngộ độc rượu có 2 dạng phổ biến, đó là ngộ độc rượu thực phẩm  ethanol và nguy hiểm hơn là ngộ độc rượu cồn methanol. Các vụ ngộ độc rượu cồn công nghiệp có xu hướng tăng trong thời gian gần đây cả về số vụ, số người, và trải rộng trên nhiều địa bàn. Nếu người bệnh không được chẩn đoán đúng và điều trị kịp thời thì dễ lâm tình trạng tổn thương nặng và có thể dẫn đến tử vong. Các nhà hàng thường dùng cồn công nghiệp Methanol làm nhiên liệu để làm các các món nướng hay lẩu, tuy nhiên một số lại lợi dụng để pha và làm rượu giả.
Uống phải rượu pha cồn công nghiệp rất nguy hiểm dù ban đầu nó chỉ có dấu hiệu tương tự như uống rượu nấu thông thường. Bởi sau đó rượu cồn sẽ chuyển hóa trở thành những chất độc gây hại đến hầu hết các cơ quan trong cơ thể, và ảnh hưởng đặc biệt nghiêm trọng đến mắt, não…. Sau khi vào cơ thể, methanol sẽ dần ôxy hóa tạo thành formaldehyde, quá trình ôxy hóa sẽ tiếp tục và tạo nên acid formic, hoặc formate, tùy độ PH. Sau cùng, acid formic chuyển hóa tạo CO2 và nước gây ảnh hưởng đến hoạt động của phổi và thận. Nếu quá trình ôxy hóa diễn  ra nhanh chóng thì acid formic sẽ tích tụ nhiều trong huyết thanh và gây tình trạng toan chuyển hóa. Nếu acid formic tích tụ trong võng mạc mắt sẽ gây tổn thương võng mạc và thần kinh thị giác, nên dễ dẫn đến mù lòa. Thời gian để nạn nhân nhận biết những biểu hiện ngộ độc như mờ mắt, thở nhanh, lơ mơ, chậm chạp, hôn mê… phải mất 12 tiếng, thậm chí 1 đến 2 ngày sau uống. khi đó tình trạng ngộ độc đã nặng và sẽ nguy hiểm đến tính mạng.

Những trường hợp ngộ độc rượu cồn công nghiệp chứa Methanol có những biểu hiện ban đầu như: hôn mê, suy hô hấp, huyết áp tụt, thân nhiệt thấp dần, hạ đường huyết. Sau đó tình trạng nhiễm độc sẽ nặng dần, gây rối loạn về mắt, nhiễm toan chuyển hóa, và khoảng trống thẩm thấu tăng. Đặc biệt, những vụ ngộ độc thường xảy ra theo số đông, sau những cuộc liên hoan, uống rượu tập thể. Vì vậy, việc cấp cứu cho bệnh nhân ngộ độc methanol cần phải nhanh chóng để tránh những di chứng nặng nề và nguy hiểm tính mạng. Trường hợp thấy người uống rượu rơi vào trạng thái lẫn lộn, gọi không thưa, hay nói không ra tiếng, hay thấy xuất hiện các triệu chứng vã mồ hôi và thở khò khè, buồn nôn, nôn và đau bụng, co giật.. thì cần đưa đến bệnh viện cấp cứu ngay. Sau khi được xác định ngộ độc do methanol, bệnh nhân cần được điều trị triệu chứng ngộ độc, hồi sức hẹ hô hấp, tuần hoàn, tẩy độc và dùng thuốc giải đôc để tăng thải trừ chất độc.
Để đề phòng, người dân cần tìm hiểu những cách thức phân biệt rượu thật và rượu giả bằng cảm quan và thử rượu trực tiếp. Trước hết cần quan sát chai rượu phải có đầy đủ nhãn mác, và các thông tin như: tên sản phẩm, tên và địa chỉ của nhà sản xuất, và các chỉ số của sản phẩm… Ngoài ra, việc quan sát bọt rượu khi lật ngược chai rượu cũng là một cách, nếu rượu thật thì bọt khí sẽ rất mịn và đều, di chuyển chậm và tỏa ra các hướng trước khi nổi dần lên. Nếu là rượu giả các bọt khí thường to, nổi lên nhanh và thẳng đứng. Nếu đổ một ít rượu ra lòng bàn tay rồi xoa đều mà thấy dính thì có nguy cơ là rượu giả, còn nếu thấy rượu bay hơi hết thì là rượu tốt. Bên cạnh đó, nếu có chứa methanol thì rượu sẽ có vị hơi ngọt. Hay với cách cho rượu vào ngăn đá tủ lạnh cũng rất dễ áp dụng và cho độ chính xác cao. Bạn cũng có thể kiểm tra bằng cách để rượu vào ngăn đá, sau một ngày nếu là rượu không bị đông lại thì là rượu thật, còn nếu rượu hơi đông lại hoặc đông cứng  thì bạn nên cảnh giác.
Rượu cồn công nghiệp thực sự độc hại, và gây ra nhiều hệ lụy về sau nên rất cần có sự quan tâm kiểm tra, quản lý của chính quyền, ý thức và lương tâm của người sản xuất, và tình thần cảnh giác tự bảo vệ mình của người dân.